Mijn analyse

Een week geleden waren de verkiezingen voor een nieuwe Tweede Kamer. De naar de flanken opgeschoven VVD en PvdA groeiden sterk ten koste van de echte flanken van respectievelijk PVV en SP. Het politieke midden van CDA en D66 bleef leger dan ooit.

Het CDA heeft een all-time-low behaald: 13 zetels.

Een historisch perspectief. Terug naar 50 jaar geleden; 1963. Het CDA bestond nog uit drie afzonderlijke partijen: KVP, ARP en CHU. De CHU had in dat jaar – net zoals het CDA nu ook – 13 zetels. Ook de ARP had er toen 13. De KVP kreeg bij deze verkiezingen 50 zetels. Bij elkaar dus 76 zetels in de Tweede Kamer; oftewel een meerderheid.

Het CDA nu is dus even groot – beter gezegd even klein – als de kleinste van de drie voorgangers van de partij. Drama.

Hoe komt dit? En belangrijker hoe komt het weer goed?

Het CDA komt met een commissie om dat te onderzoeken. Hier is alvast mijn analyse en enkele oplossingen.

Inhoud

Wij, CDA-ers, vinden de inhoud het allerbelangrijkst. Maar vergeten dat – anno 2012 – het veel meer gaat om de sfeer, merkbeleving en oneliners. Kortom om de verpakking; de buitenkant. Marketing en communicatiestrategieën zijn veel belangrijker.

Met onze inhoud zit het wel goed. Het ‘Kiezen en Verbinden; politieke visie vanuit het radicale midden’ van het Strategisch Beraad 2012 is goed. Ons verkiezingsprogramma ‘Iedereen’ is goed. We moeten er aan blijven werken, maar op onze inhoud kunnen we trots zijn.

Het probleem is ons ‘merk’. Wij zijn teveel een partij van de kerk geworden. Terwijl ik vind dat we de partij van verenigingen en carnaval, van pannenkoeken, stroopwafels, haring, oliebollen en kroketten, van voetbal en schaatsen, van het Rijksmuseum, de Veluwe en de Deltawerken en van Arnon Grunberg, Doe Maar en Rembrandt moeten zijn. Met respect voor elkaar. Met verantwoordelijkheid voor onszelf en anderen. Met verbinding naar de toekomst. Vol waarden.

Nu alleen nog ons CDA-merk laden met deze kenmerken.

Lijsttrekker

Een van de belangrijkste momenten in deze campagne was het premiersdebat van RTL 4. Daar begon de opmars van Samsom en de neergang van Roemer. En bovenal Buma was daar niet bij. Dit had het CDA nooit mogen laten gebeuren. Wij hadden alles op alles moeten zetten om wel aan te schuiven; tot en met het weigeren van alle medewerking aan alle RTL-programma’s in de campagne. Gewoon onze tanden laten zien.

Buma deed het goed; niet uitzonderlijk, maar zeker ook niet slecht. Vele prima optredens gehad. Debat bij Knevel en Van de Brink was niet goed. Het beste was zijn optreden bij De Wereld Draait Door op 11 september.

In de tweestrijd van deze campagne tussen VVD en links heeft het CDA zich nooit kunnen mengen. Niet als één van de twee en niet als een derde. Strategisch stemmen heeft ons waarschijnlijk twee zetels gekost.

Achteraf kreeg ik veel opmerkingen dat ‘men’ het CDA graag meer had gegund. En dat Buma zo’n aardige man is. Blijkbaar was Buma aan het begin van de campagne te onbekend en is hij te degelijk voor een SNELLE opmars. Als hij zich als oppositieleider ontpopt, komt die opmars er. Zeker weten.

Lijst

De kandidatenlijst bestond volgens onze partijvoorzitter uit ervaring in de Kamer en maatschappelijke smaakmakers. Dat laatste was een van de aanbevelingen uit het rapport van Frissen na de vorige verkiezingsnederlaag, Verder na de klap. Achteraf kan ik concluderen dat de smaakmakers nog geen grote stemmentrekkers zijn.

Zelf vind ik dat een Kamerlid die voor nog een periode de Kamer in wil, minimaal op eigen kracht gekozen moet worden; dus minimaal een kwart van de kiesdrempel, 15.708 stemmen, behaalt. Naast de top 3 is dat alleen Pieter Omtzigt (nummer 39) gelukt. Knap van Pieter; teleurstellend van anderen.

Onze lijst had – achteraf geconcludeerd – te weinig stemmentrekkers. Dat past niet bij een partij van de regio’s.  In het ook al eerder genoemde rapport van Léon Frissen werd de suggestie voor primaries gedaan, of voorverkiezingen in regio’s. Laten we dit voor de Europese Parlementsverkiezingen van 2014 oppakken.

Commissie mag dit overnemen. Veel meer is er niet.

En nu vooral aan de slag.

Natuurlijk zijn opmerkingen en aanvullingen van harte welkom.

Groet,

Bert Sonneveld