Ik ben kwaad.
Het is goed mis in het onderwijs, de wetenschap, de politiek,
de journalistiek, bij de banken en de woningbouwverenigingen. Het is goed mis
met Nederland, in Europa en in ons liberale Angelsaksische systeem.
Losgeslagen.
Deze eerste zinnen vatten mijn twee columns over de
huidige morele crisis kort samen.
Na het schrijven van deze columns zijn Amarantis, Diederik
Stapel, Van Rey en Hooijmaijers, knip- en plakwerk van kranten, de bonuscultuur
bij banken en Vestia opgevolgd door: ‘Laat Frans Weekers (VVD) eerst maar eens
uitleg geven over zijn relatie met Van Rey en over de keuze voor een belastingkantoor
in Roermond in plaats van Venlo’, ‘De Zwitserse bank UBS betaalt
zware boete voor Liborfraude’, ‘Premier Rutte houdt vol dat hij geen fouten
heeft gemaakt bij de aanstelling van Co Verdaas (PvdA) als staatssecretaris’, ‘ABP
zegt door de Amerikaanse bank JPMorgan Chase te zijn misleid’, ‘HSBC-bank
schikt voor 1,5 miljard’, ...
Bah, bah, bah.
STOP.
Wat kunnen we doen?
Veel. En het begint bij onszelf.
Vooruit met het
Rijnlandse model
We moeten afscheid nemen van het Angelsaksische systeem
en het Rijnlands model omarmen. Het Rijnlands model oftewel het kapitalisme met een menselijk gezicht.
We zijn klaar met zelfredzaamheid, particulier
initiatief, vrijheid en een beperkte sociale zekerheid centraal. De overheid
maakt zich druk over milieu, ruimtelijke ordening, onderwijs en sociale
vraagstukken. En er komt een grote samenwerkingsbereidheid tussen overheid,
werkgevers en werknemers.
Weg van de ik-gerichtheid, de graaicultuur en het casinokapitalisme.
Juist persoonlijke verantwoordelijkheid, rentmeesterschap en solidariteit komen
centraal te staan.
Naar duurzame –
sustainable – bedrijven
Het draait niet om beleggerswaarde alleen. Klanten en
medewerkers zijn veel belangrijker. En in die volgorde: klant – medewerker –
aandeelhouder.
We moeten weg van de Excel-managers. Niet alleen ‘de cijfertjes
onder elkaar’ bepalen welke kant een bedrijf op moet. Visie en verantwoord
handelen bepalen de koers.
En soms moet het anders. Verantwoord zaken doen betekent dat
niet de korte termijn winst telt, maar een duurzaam partnership. Als jouw klant
zware tijden heeft, trek je het lot van dat bedrijf of die persoon aan en zoekt
samen naar oplossingen.
Meer aanspreken op
gedrag
Spreek je medemens aan op de afspraken die gemaakt zijn
of over – geschreven en ongeschreven – regels. Dat betekent dat je anderen de
spiegel voor te houden, maar dat je ook accepteert dat jezelf een spiegel
krijgt voorgehouden.
Want waarom zou je anderen geen bruikbare tips en
aanwijzingen geven waarmee zij hun optreden kunnen verbeteren? Dat wil jij toch
ook?
Kortom, op naar
een nieuwe moraal
Anders. Andere politieke partijen leggen de bal bij ‘de
markt’ of ‘de staat’. Dat blijkt beide niet te werken. Wat wel werkt is dat we
de zaken gezamenlijk doen. Dat we problemen met elkaar oplossen.
Een nieuwe moraal. En dat is niet heel ingewikkeld. Het goede
gedrag van een rekeninghouder, mag ook van de bankier worden verwacht. Hetzelfde
geldt voor een huurder en zijn corporatiebestuurder. Voor de leerling en de
Raden van Bestuur en Toezicht. De kiezer en zijn volksvertegenwoordiger. Etc.
En alles begint bij onszelf. Bij mij. En bij jou.
Groet,
Bert Sonneveld
Politiek, Europa, HRM, Nieuwe Media en CDA.
Ha Bert,
BeantwoordenVerwijderenDank voor je houtsnijdende, richtinggevende en inspirerende blogs over de 'morele crisis'.
Mijn overpeinzing is de volgende:
Ik deel je mening dat, in mijn eigen woorden, in al die genoemde sectoren, en daarbuiten, maar ook op prive-sociale vlak, het niet zo zeer gaat om wetgeving en handhaving ervan ter voorkoming van 'wantoestanden', maar dat de crux ligt bij het gebrek aan moraliteit in het handelen van de boosdoeners.
En daar zou ik aan toe willen voegen de blijvende opdracht aan ieder individu om te onderzoeken waaraan dat morele verval ligt, en tevens het lef om 'overtreders' naar eer en geweten consequent aan te spreken op hun ' wangedrag'.
En dat is een enorme uitdaging. Voor ons als samenleving, maar ook individueel. Om binnen elke sector op elk niveau ' de boosdoener' te durven aanspreken op zijn gedrag op een integere wijze, dusdanig dat er een dialoog ontstaat die resulteert in voorkoming van verdere wantoestanden.
Dat vergt inderdaad (maar niet alleen) wetgeving en handhaving ervan. Maar bovenal ook handhaving van normen en waarden die - al dan niet wederzijds gedeeld- gelden tussen mensen onderling, zowel op zakelijk vlak als privé De 'mindset' van de boosdoener, het geheel dus van wat hij vind (overtuigingen, normen en waarden) en zijn ambities/ (boosaardige) passies, is waar ' we' moeten zijn als we willen ingrijpen. En dus het continue bewust maken van de nadelige gevolgen die boosdoeners met hun handelen - branchebreed, niveaudiep- veroorzaken.
Het (willen!) handhaven van normen en waarden is zoals je zelf al zegt een gezamenlijke verantwoordelijkheid, te beginnen bij me/jezelf. Het is de enige, maar ook zeer lange weg die ooit (?)Tot duurzaam succes zal leiden.
Een lange weg omdat het mijns inziens vooral te maken heeft met: 'O, O, O': de drie cruciale factoren die naast ons DNA het moreel verval/ besef bepalen: Opvoeding, Omgeving en Opleiding.
Wetten en regels zijn relatief snel te maken. Het handhaven ervan hangt af van de goeie wil van de autoriteiten. Het handhaven van moraliteit is een parallel proces dat alleen kan slagen als we in de opvoeding, in het onderwijs en in onze eigen woon en werkomgeving van jongsafaan leren hoe we ons moeten gedragen dusdanig dat de ander daar materieel of geestelijk geen last van heeft. En ons dus bewust zijn van de gevolgen va ons handelen en dat het alle partijen t meest oplevert als we ons wel aan de menselijke maat houden. Een gezamenlijke verantwoordelijkheid, te beginnen bij onszelf in dialoog met de ander (boosdoener of weldoener).
Hartelijke groet,
Jacques-Hein
(Verstuurd vanaf mijn iPhone)
Jacques-Hein,
VerwijderenJouw bericht is inmiddels doorgekomen. Bedankt.
En inderdaad is het enige duurzame succes die zeer lange weg met onder andere jouw drie O's.
Wat ik nog wil toevoegen is dat de 'boosdoener' in ieder mens zit. Ook in mij. Niemand is een heilig boontje.
Want wat doe ik als ik de kans krijg? Om constructies te bedenken, om korte-termijn-doelen te halen die misschien niet goed zijn voor de lange termijn of - iets heel anders te noemen - om mijn fiets ergens neer te zetten waar dat niet mag.
Dus niet alleen de dialoog aangaan met de ander, maar ook met jezelf. Dat geldt in ieder geval voor mij.
Hoi Bert,
BeantwoordenVerwijderenKijktip http://www.uitzendinggemist.nl/afleveringen/1320775
Groet,
Bob