Voorbeeld: een man verzorgt zijn zieke vrouw. Zijn buren vragen wat ze kunnen doen. Eerste reactie van de man is dat hij alles zelf doet én wil doen voor zijn zieke vrouw. Hij ziet het als zijn taak; niet meer en niet minder. Er is niets waarmee zijn buren hem kunnen helpen. Hij kan het in ieder geval niet bedenken. Buren vinden dat onvoldoende want willen het echtpaar echt helpen. Na burenberaad bieden ze aan om met zeven buren iedere dag en om de beurt voor de zieke vrouw en haar man te koken. Het echtpaar is zeer blij met de aangeboden hulp.
De man uit het voorbeeld is een mantelzorger. Mantelzorg is de zorg voor chronisch zieken, gehandicapten en hulpbehoevenden door mensen die dichtbij staan: familieleden, vrienden, kennissen en buren. Dus ook de zeven buren zijn mantelzorgers. Het gaat om langdurige zorg die onbetaald is.
In Nederland zijn er 3,7 miljoen mensen die voor een ander zorgen. Ongeveer 750.000 mantelzorgers (cijfer CBS, 2009) zorgen meer dan acht uur per week en langer dan drie maanden voor een ander. De meeste mantelzorgers vinden het vanzelfsprekend om voor hun naaste te zorgen, maar lopen wel tegen tal van problemen aan. Zo is het bijvoorbeeld moeilijk om de zorg te combineren met een betaalde baan, is het moeilijk om de zorg tijdelijk over te dragen en maken veel mantelzorgers extra kosten.
En hoe moet de overheid met mantelzorgers omgaan? Regelmatig gaan er geluiden op om te komen tot meer regels, faciliteiten en andere overheidshulp.
Vanaf 2007 – bijvoorbeeld – heeft de landelijke overheid de waardering voor het werk van mantelzorgers willen belonen. Daarom kunnen mantelzorgers € 250 krijgen. Het mantelzorgcompliment is voor mantelzorgers die langdurig en intensief een familielid, partner, vriend of kennis verzorgen. Zorg waarvoor anders professionele hulp nodig is. Als de zorgvrager hem of haar daarvoor voordraagt, kan de mantelzorger het compliment bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) aanvragen.
In onze regio is er in 2007 met onder andere provinciegeld een Steunpunt Mantelzorg Gooi en Vechtstreek opgezet. Een van de doelen was om mantelzorg meer bekendheid te geven, inzicht te krijgen in de belasting van mantelzorgers en concrete hulp te bieden aan mantelzorgers.
Deze regelingen van onze overheid zijn sympathiek, maar gaat mijns inziens voorbij aan het probleem van mantelzorgers. Er is namelijk vaak geen financieel probleem, maar een probleem van onbegrip. Het blijkt bijvoorbeeld dat werkgevers vaak geen rekening houden met werknemers die in hun directe omgeving de zorg voor een chronisch zieke of een hulpbehoevend familielid op zich nemen. Uit een onderzoek van adviesbureau Mercer en Achmea blijkt dat ruim eenderde van de werkgevers vindt dat mantelzorg een privézaak is. Van de ondervraagde werkgevers vindt 40 procent dat ze geen specifieke aandacht aan mantelzorgers hoeven te besteden. Volgens de werkgevers zijn de bestaande verlofmogelijkheden toereikend.
En dáár moet iets aan gebeuren!
In onze samenleving zullen we weer moeten leren om rekening met elkaar te houden; om de mens niet als machine te zien die altijd maar moet presteren. Mensen die ziek zijn, moeten gewoon geholpen kunnen worden door mensen in hun omgeving. En dat is niet de taak van een ‘alwetende’ overheid, maar van ons allemaal. Wij, als individu, als collega, misschien wel als leidinggevende, als lid van verenigingen en ook als buurtbewoner, kunnen vandaag starten. Wat kan jij doen voor mensen die je kent, die langdurig ziek zijn. Wanneer houd jij buurtberaad?
Samen maken wij de samenleving. Doe jij mee?
Bert Sonneveld
Oud-fractievoorzitter CDA-Bussum
Reacties
Een reactie posten